کلان روندهای جهانی
بسیاری از منابع معتبر به شش روند بزرگ که تا سال ۲۰۵۰ جهان را شکل میدهد، اشاره دارند. آگاهی به موقع از این کلانروندها به شرکتها و مشتریان آنها این امکان را میدهد تا سریعتر از رقبا، راهحلهای پایداری برای چالشها و فرصتهای پیشرو ایجاد کنند و با شناسایی سریعتر دریچههای فرصت باز شده به واسطه این کلانروندها، بتوانند از رقبای خود پیشی بگیرند.
عوامل اقتصادی و کسبوکار (تغییر قدرت، جهانیسازی، تغییرات منطقهای، چالش بدهی و تورم)
تغییرات اجتماعی (روندهای جمعیتی، مهاجرت، ارزشها، فرهنگ و تحصیلات)
تغییرات فناورانه (ارزش فناوری، صنعت ۴ و تحولات فناورانه آن مانند هوش مصنوعی، رباتها، ماشینها و انسانها)
زیستمحیطی(آلودگی و تغییرات آب و هوایی، تغییرات پایداری، مواد خام و منابع، تهدیدات مربوط به اکوسیستمها)
بهداشت و درمان(پاندمی، بیماریها و درمانها)
سیاسی یا حکمرانی(حاکمیت و ژئوپلیتیک، آینده دموکراسی و ریسکهای جهانی مانند جنگلها)
کلانروندهای صنعت فولاد
شرکتهای فولادی در سطح جهانی باید هم از منظر مدل کسب و کار و هم از منظر مدل عملیاتی تکامل پیدا کنند تا در مواجهه با برخی از روندهای کلان بتوانند ارزش ایجاد کنند. از میان کلانروندهای جهانی، برخی تآثیرات مهمتری بر صنعت فولاد دارند که عبارتند از:
تغییرات به سمت رویکرد اقتصاد چرخشی در حال اتفاق افتادن است. کشورهای OECD در حال حرکت به سمت اقتصاد با منابع کارآمدتر هستند. اقتصاد چرخشی به یک تغییر جامع و سیستمی جهت حرکت به سمت ایجاد ضایعات کم یا حتی صفر دلالت دارد که به تغییرات بزرگ در روشهای تولید و مصرف نیاز دارد. جدای از پتانسیل صرفهجویی در مواد و حفاظت از محیط زیست، اقتصاد چرخشی فرصتهای اقتصادی عظیمی را با ظهور خدمات و مدلهای کسبوکار ایجاد میکند. در این صورت مدل ارتباطی بین تولیدکننده و مصرفکننده و بین محصول و کاربر دستخوش تغییر میشود. تعمیر، استفاده مجدد، توزیع مجدد و تولید مجدد و نرخ بازیافت افزایش خواهد یافت. همچنین حرکت از مواد غیرقابل تجدید به تولید و استفاده از سطوح بالایی از مواد تجدیدپذیر در محصولات نهایی امکانپذیر میشود.
تولید فولاد فرایندی پیچیده است و استفاده از فناوریهای جدید میتواند به بهینهسازی کل این فرایند تولید کمک کند. ترکیب هوشمندی از خودکارسازی فرایند، فناوری اطلاعات و ارتباطات سبب دیجیتالی شدن فرایند تولید میشود. دیجیتالی شدن تولید فولاد نتیجه کاربرد فناوریهای جدید برای برآوردن نیازهای تولیدکننده فولاد است. کیفیت، انعطافپذیری و بهرهوری موضوعات مهمی هستند، اما علاوه بر این موارد، یک سیستم تولید باید مبتنی بر دادههای عملیاتی بتواند بینشی برای تصمیمگیری بهتر و سریعتر در طول زنجیره ارزش ایجاد کند.
در نتیجه پدیده گرمایش جهانی و مطابق معاهده پاریس، هدف اصلی محدود کردن افزایش دمای کره زمین به میزان ۲ درجه سانتیگراد است که نیازمند کاهش قابل توجه نشر گازهای گلخانهای ازجمله دیاکسیدکربن است. حدود 7 % دیاکسیدکربن تولید شده در کره زمین از صنایع آهن و فولاد ریشه میگیرد که بیشترین سهم را در بین تمامی صنایع دارد. بدین منظور، یکی از کلیدیترین اقدامات در راستای اهداف این معاهده کاهش نشر کربن در صنعت فولاد است که فناوری های کاربردی در این زمینه پیشنهاد شده است. همچنین با در نظر گرفتن تعرفهها و جریمههای بینالمللی انتشار کربن، پایداری صنعت فولاد از نظر اقتصادی نیز در درازمدت وابسته به کاهش نشر کربن است. در نتیجه سرمایهگذاری روی هر طرحی که به کاهش نشر کربن در فرایند تولید فولاد منجر شود در دستور کار قرار دارد.
یکی از چالشهای مهم صنعت فولاد جهانی این است که چگونه به خوبی به الزامات متنوعتر و سختگیرانهتر صنایع مصرفی پاسخ دهد. نیازهای این صنایع در آینده به صورت عمده در سه زمینه پیچیدهتر خواهند شد: استحکام بالا و چقرمگی بالا، مقاومت بالا در برابر خوردگی و عملکرد بالا. در حال حاضر صنایع مصرفکننده فولاد حتی به فولادی با مقاومت بالاتر و عملکرد بهتر بیش از همیشه نیاز دارند. در صنعت خودرو، کاهش وزن به دلیل الزامات و مقررات زیستمحیطی و صرفهجویی در مصرف سوخت به موضوعی اساسی تبدیل شده است. فولادهای با استحکام بالا بایستی در پاسخ به این الزامات مورد استفاده قرار گیرند.
در صنعت فولاد، عموماً از سنگ آهن مگنتیتی و پرعیار برای تولید فولاد خام استفاده میشود که در مقایسه با سنگ آهن کمعیار، مراحل سادهتری برای تولید کنسانتره دارد. این در حالی است که معادن سنگ معدن مگنتیتی در دنیا محدود و در حال تمام شدن است؛ این مسئله موجب شده موضوع استفاده از معادن کمعیار مورد توجه قرار گیرد. به عنوان یک راهکار اولیه، میتوان از روشهای مغناطیسی یا فلوتاسیون برای تغلیظ کانههای کمعیار استفاده کرد. تبدیل سنگهای کمعیار به مگنتیت با استفاده از فرایند تشویه نیز راه حل دیگری است که در مقیاس صنعتی در حال استفاده است. علاوه بر این، امروزه روشهایی معرفی شده است که در آنها سنگهای کمعیار به راحتی احیا و ذوب میشود که استفاده از این روشها نیز تا حد زیادی مفید است.
آینده پژوهی